1 – Kuladokya / Kula – Manisa
KuladokyaSanki Kapadokya der gibi ama değil. Çünkü burası Kuladokya. Toprak yapısından kaynaklı tıpkı Kapadokya gibi peribacası oluşumlarına sahip olan bu bölgeye halk Kuladokya demiş ve burası artık Kuladokya olarak anılmaya başlamış. Amasyalı Anadolu tarihçisi Strabon ise buradan ‘Yanık Ülke' diye bahseder ve 2000 yıl önce bu topraklara gelerek buraya ‘Yanık Ülke' anlamına gelen ‘Katakekaumene' demiş. Hatta bu bölgeyi; ‘Burada hiç ağaç yok, toprağın yüzü dağlık ve kayalık olan ülke sanki yangından olmuş siyah renkte…' diye anlatmış. Kuladokya 2012 yılında hak ettiği değeri görerek ‘Tabiat Anıtı' olarak tescil edilmiş, SİT alanı olarak ilan edilip koruma altına alınmış. Bir de Avrupa'nın 58., dünyanın ise 100. jeoparkı ilan edilen bölgesi olmuş.
2 – Vanadokya / Başkale – Van
VanadokyaVan turizmine kazandırılmayı bekleyen, jeolojik bir doğa harikası olan peribacaları Başkale ilçesine bağlı Yavuzlar Köyü'nde yer alıyor. Bu bölgede turizme kazandırılmayı bekleyen sadece peribacası oluşumlarının olduğu yer değil aynı alanda bulunan çok sayıda tünel ve mağara da turizme kazandırılmayı bekliyor. Vanadokya, Başkale ilçe merkezine yaklaşık 33 kilometre mesafede olup araçla 30 dakikalık bir yolculukla ulaşabilirsiniz. Yavuzlar Köyü'nde volkanik Yiğit Dağı'nın püskürttüğü kayaçların, yağmur sularının ve rüzgarın aşındırmasıyla ortaya çıkardığı peribacaları tıpkı Kapadokya'daki oluşumlar gibi. Burada yaşayan yöre halkı da tıpkı Kula'da olduğu gibi Kapadokya'dan esinlenerek buraya ‘Vanadokya' demiş.
3 - Narman Peribacaları / Narman – Erzurum
Bölgedeki oluşumların renginden dolayı buraya; Kırmızı Periler Diyarı da denilmektedir. Burada bulunan ve birer doğal birer anıt niteliği taşıyan peribacaları renginden ve oluşum şeklinden dolayı sıra dışı bir özelliğe sahip. Bu özelliklerden biri, Colorado kanyonundaki benzerleri gibi kırmızı bir görünüme sahip olması. Diğeri ise buradaki peribacalarının oluşum şekliyle alakalı. Bu şekiller, kırmızı kum taşları ve benzer renkteki çakıl taşlarının kaynaşması ve sıkışma tektoniğinin ürünüdür. Narman Peribacaları, Yanıktaş Köyü'ne yakın bir mesafede konumlanmakta ve yaklaşık 6300 hektarlık geniş bir alanı kaplamaktadır. Kapadokya'daki peribacalarından farkı ise oluşumların tortul biçimlerden meydana gelişidir. Kapadokya Peribacaları ve volkanik bir yapıya sahipken Narman Peri Bacaları sedimanter bir yapıya sahiptir.
4 – Simav Peri Vadi / Simav – Kütahya
Simav peribacalarıEge'de peribacalarıyla donatılmış bir vadi burası. Kütahya'nın Simav ilçesine bağlı Yeniköy'ün Sarıyer mevkide yer alıyor. Bölgeye yöre halkının bir kısmı ‘Peri Vadi', bir kısmı ‘Yeniköy Peribacaları' bir kısmı da ‘Simav Peribacaları' diyor. Siz hangisini söylemek isterseniz söyleyin ama buraya mutlaka gidin. Gidin demişken de burası; İstanbul'a 415 km, İzmir'e 213 km, Balıkesir'e 119 km, Kütahya'ya 170 km mesafede yer alır. Bölgenin turizme kazandırılması içinse çalışmalar daha yeni yeni başlamış durumda. Fotoğraf: Ethem Çakır
5 – Frig Vadisi Peribacaları / İscehisar – Afyon
Frig peribacalarıJeolojik yapısı gereği, volkanik bir arazi üzerinde bulunan Afyon'un; İhsaniye, İscehisar, Bayat ve Bolvadin ilçelerinde peribacası oluşumlarına rastlamanız mümkün. Frig Vadisi içinde yer alan ve Afyonkarahisar Valiliği tarafından yaptırılan ‘Turizm Kuşağı Yolu' ile birbirine bağlanan peribacalarının güzergahını takip ederek tüm bu oluşumları gezebilir, keşfedebilirsiniz.
6 – Seben / Bolu
Seben peribacalarıBolu'nun güneyindeki Aladağ Çayı Vadisi'ndeki Seben geçmişten günümüze, Friglerden kalma esrarengiz yerleşim alanlarını bünyesinde saklamaya devam ediyor. Meraklıların sadece hafta sonları için bile gelip keşfettiği bu topraklar, ilçeye üç kilometrelik mesafede olan Solaklar Köyü'nde yer alıyor. Volkanik bir arazide oluşmuş kayaların yüzlerce yılda aşınmasıyla oluşmuş buradaki peribacaları, mağaralar, ilginç kanyonlar ve koni biçimindeki kayaçlarla kaplı coğrafya; adeta gelenlere burası minyatür bir Kapadokya dedirtiyor.
7 – Selime Peribacaları / Aksaray
Aksaray PeribacalarıSelime, Nevşehir'e yakınlığı ve toprak yapısının benzerliğiyle peribacalarına rastlanılan bir yer. Özellikle Kapadokya'nın giriş kapısı olarak kabul edilen Aksaray'ın Selime beldesi yakınlarındaki irili ufaklı yüzlerce peribacasına ülkemizin ve dünyanın dört bir yanından gelen yerli ve yabancı turistlerin ilgisi çekiyor. Günümüzden yaklaşık bin 700 yıl önce bölgede Hristiyanlar tarafından ilk yüksek sesli ayinin yapıldığı Selime Katedrali'nin de bulunduğu alanda, Kapadokya'nın diğer bölgelerinde de benzerleri görülen yüzlerce peri bacası bulunuyor.
8 - Meşeli Köyü Peribacaları / Şavşat – Artvin
Artvin PeribacalarıArtvin'i hep yemyeşil doğası, saklı kalmış doğa harika Karagöl'ü ile hatırlarsınız. Ama burada bir doğa harikası yer daha var. Şavşat ilçesine bağlı Meşeli Köyü'ne yer alan peribacaları. Buradaki peribacası oluşumlarına yukarıdan, Kapadokya'dakilere aşağıdan bakıyorsunuz. Burada peribacaları çam ağaçlarının içinden fırlayarak enfes bir görsel şölen sunuyor. Karagöl Sahara Milli Parkı sınırları içinde yer alan peribacaların yanında bir de Çil Gölü var. Gelmişken bu gölü görmeden gitmemenizi de tavsiye ederiz.
9 – Sakaeli Gelincik Kayası Peribacaları / Orta – Çankırı
Çankırı PeribacalarıÇankırı'nın Orta ilçesine bağlı Sakaeli Köyü'nde, tıpkı Kapadokya'daki oluşumlar gibi peribacalarını anımsatan tarihi kaya yerleşimleri meraklıların fırsat buldukça keşfe geldiği yerlerden. Roma ve Bizans döneminden kalma kaya yerleşmelerinin olduğu alanı yöre halkı ‘Çankırı'nın Peribacaları' olarak adlandırıyor. Sakaeli Köyü sınırları içinde kalan kaya yerleşimlerinin olduğu alan 1990 yılında 1. derece arkeolojik sit alanı olarak ilan edilmiş. Çakıl taşlı tortul kayaç özelliğini taşıyan ve yüzeyinde yaklaşık 130 adet kaya oyuğunun bulunduğu kaya yerleşkeleri adeta zamana meydan okuyor.
KuladokyaSanki Kapadokya der gibi ama değil. Çünkü burası Kuladokya. Toprak yapısından kaynaklı tıpkı Kapadokya gibi peribacası oluşumlarına sahip olan bu bölgeye halk Kuladokya demiş ve burası artık Kuladokya olarak anılmaya başlamış. Amasyalı Anadolu tarihçisi Strabon ise buradan ‘Yanık Ülke' diye bahseder ve 2000 yıl önce bu topraklara gelerek buraya ‘Yanık Ülke' anlamına gelen ‘Katakekaumene' demiş. Hatta bu bölgeyi; ‘Burada hiç ağaç yok, toprağın yüzü dağlık ve kayalık olan ülke sanki yangından olmuş siyah renkte…' diye anlatmış. Kuladokya 2012 yılında hak ettiği değeri görerek ‘Tabiat Anıtı' olarak tescil edilmiş, SİT alanı olarak ilan edilip koruma altına alınmış. Bir de Avrupa'nın 58., dünyanın ise 100. jeoparkı ilan edilen bölgesi olmuş.
2 – Vanadokya / Başkale – Van
VanadokyaVan turizmine kazandırılmayı bekleyen, jeolojik bir doğa harikası olan peribacaları Başkale ilçesine bağlı Yavuzlar Köyü'nde yer alıyor. Bu bölgede turizme kazandırılmayı bekleyen sadece peribacası oluşumlarının olduğu yer değil aynı alanda bulunan çok sayıda tünel ve mağara da turizme kazandırılmayı bekliyor. Vanadokya, Başkale ilçe merkezine yaklaşık 33 kilometre mesafede olup araçla 30 dakikalık bir yolculukla ulaşabilirsiniz. Yavuzlar Köyü'nde volkanik Yiğit Dağı'nın püskürttüğü kayaçların, yağmur sularının ve rüzgarın aşındırmasıyla ortaya çıkardığı peribacaları tıpkı Kapadokya'daki oluşumlar gibi. Burada yaşayan yöre halkı da tıpkı Kula'da olduğu gibi Kapadokya'dan esinlenerek buraya ‘Vanadokya' demiş.
3 - Narman Peribacaları / Narman – Erzurum
Bölgedeki oluşumların renginden dolayı buraya; Kırmızı Periler Diyarı da denilmektedir. Burada bulunan ve birer doğal birer anıt niteliği taşıyan peribacaları renginden ve oluşum şeklinden dolayı sıra dışı bir özelliğe sahip. Bu özelliklerden biri, Colorado kanyonundaki benzerleri gibi kırmızı bir görünüme sahip olması. Diğeri ise buradaki peribacalarının oluşum şekliyle alakalı. Bu şekiller, kırmızı kum taşları ve benzer renkteki çakıl taşlarının kaynaşması ve sıkışma tektoniğinin ürünüdür. Narman Peribacaları, Yanıktaş Köyü'ne yakın bir mesafede konumlanmakta ve yaklaşık 6300 hektarlık geniş bir alanı kaplamaktadır. Kapadokya'daki peribacalarından farkı ise oluşumların tortul biçimlerden meydana gelişidir. Kapadokya Peribacaları ve volkanik bir yapıya sahipken Narman Peri Bacaları sedimanter bir yapıya sahiptir.
4 – Simav Peri Vadi / Simav – Kütahya
Simav peribacalarıEge'de peribacalarıyla donatılmış bir vadi burası. Kütahya'nın Simav ilçesine bağlı Yeniköy'ün Sarıyer mevkide yer alıyor. Bölgeye yöre halkının bir kısmı ‘Peri Vadi', bir kısmı ‘Yeniköy Peribacaları' bir kısmı da ‘Simav Peribacaları' diyor. Siz hangisini söylemek isterseniz söyleyin ama buraya mutlaka gidin. Gidin demişken de burası; İstanbul'a 415 km, İzmir'e 213 km, Balıkesir'e 119 km, Kütahya'ya 170 km mesafede yer alır. Bölgenin turizme kazandırılması içinse çalışmalar daha yeni yeni başlamış durumda. Fotoğraf: Ethem Çakır
5 – Frig Vadisi Peribacaları / İscehisar – Afyon
Frig peribacalarıJeolojik yapısı gereği, volkanik bir arazi üzerinde bulunan Afyon'un; İhsaniye, İscehisar, Bayat ve Bolvadin ilçelerinde peribacası oluşumlarına rastlamanız mümkün. Frig Vadisi içinde yer alan ve Afyonkarahisar Valiliği tarafından yaptırılan ‘Turizm Kuşağı Yolu' ile birbirine bağlanan peribacalarının güzergahını takip ederek tüm bu oluşumları gezebilir, keşfedebilirsiniz.
6 – Seben / Bolu
Seben peribacalarıBolu'nun güneyindeki Aladağ Çayı Vadisi'ndeki Seben geçmişten günümüze, Friglerden kalma esrarengiz yerleşim alanlarını bünyesinde saklamaya devam ediyor. Meraklıların sadece hafta sonları için bile gelip keşfettiği bu topraklar, ilçeye üç kilometrelik mesafede olan Solaklar Köyü'nde yer alıyor. Volkanik bir arazide oluşmuş kayaların yüzlerce yılda aşınmasıyla oluşmuş buradaki peribacaları, mağaralar, ilginç kanyonlar ve koni biçimindeki kayaçlarla kaplı coğrafya; adeta gelenlere burası minyatür bir Kapadokya dedirtiyor.
7 – Selime Peribacaları / Aksaray
Aksaray PeribacalarıSelime, Nevşehir'e yakınlığı ve toprak yapısının benzerliğiyle peribacalarına rastlanılan bir yer. Özellikle Kapadokya'nın giriş kapısı olarak kabul edilen Aksaray'ın Selime beldesi yakınlarındaki irili ufaklı yüzlerce peribacasına ülkemizin ve dünyanın dört bir yanından gelen yerli ve yabancı turistlerin ilgisi çekiyor. Günümüzden yaklaşık bin 700 yıl önce bölgede Hristiyanlar tarafından ilk yüksek sesli ayinin yapıldığı Selime Katedrali'nin de bulunduğu alanda, Kapadokya'nın diğer bölgelerinde de benzerleri görülen yüzlerce peri bacası bulunuyor.
8 - Meşeli Köyü Peribacaları / Şavşat – Artvin
Artvin PeribacalarıArtvin'i hep yemyeşil doğası, saklı kalmış doğa harika Karagöl'ü ile hatırlarsınız. Ama burada bir doğa harikası yer daha var. Şavşat ilçesine bağlı Meşeli Köyü'ne yer alan peribacaları. Buradaki peribacası oluşumlarına yukarıdan, Kapadokya'dakilere aşağıdan bakıyorsunuz. Burada peribacaları çam ağaçlarının içinden fırlayarak enfes bir görsel şölen sunuyor. Karagöl Sahara Milli Parkı sınırları içinde yer alan peribacaların yanında bir de Çil Gölü var. Gelmişken bu gölü görmeden gitmemenizi de tavsiye ederiz.
9 – Sakaeli Gelincik Kayası Peribacaları / Orta – Çankırı
Çankırı PeribacalarıÇankırı'nın Orta ilçesine bağlı Sakaeli Köyü'nde, tıpkı Kapadokya'daki oluşumlar gibi peribacalarını anımsatan tarihi kaya yerleşimleri meraklıların fırsat buldukça keşfe geldiği yerlerden. Roma ve Bizans döneminden kalma kaya yerleşmelerinin olduğu alanı yöre halkı ‘Çankırı'nın Peribacaları' olarak adlandırıyor. Sakaeli Köyü sınırları içinde kalan kaya yerleşimlerinin olduğu alan 1990 yılında 1. derece arkeolojik sit alanı olarak ilan edilmiş. Çakıl taşlı tortul kayaç özelliğini taşıyan ve yüzeyinde yaklaşık 130 adet kaya oyuğunun bulunduğu kaya yerleşkeleri adeta zamana meydan okuyor.
