Telengitler

Telengit’ler yaşadıkları ırmak boylarına göre de adlandırılmaktadırlar.

Çuy ırmağı bölgesindekiler, kendilerine Çuy ve Telengit kavmi adını verdikleri halde, Ruslar bunlara 18. yüzyılda “Ur-yanhay”, “Uryanhay Kalmuk”lan, bazen de sırf 1856 yılına kadar hem Rusya’ya hem de Çin’e vergi vermek mükellefiyetinde olduklarından, Rusça “iki vergi verenler” anlamında olan “Dvoedantsi” kelimesini etnonim olarak vermişlerdir.

Bir kısmı ise, Orhun yazıtlarında adlan geçen tarihi “Tölös” halk adını almışlardır. Dağınık olarak Çuy, Çulışman, Argut, Ulagan, Koş-ağaç, Başkaus ırmak ve bölgelerinde oturmaktadırlar.

Telengitler (bazen Telesler — bk. Teles gölü) (Rusça: Теленги́ты ve телесы — Rusya Federasyonu'nun denetimindeki bir Türk ülkesi Altay Cumhuriyeti'nde yaşayan bir Güney Sibiryalı Türk halkıdır. Altay Türklerini oluşturuan topluluklar arasında geçer. Dilleri Altayca'nın bir lehçesidir.



Soyca, görünümce ve dilce bir Türk topluluğudur.



Telengit dili — Altay Türkçesinin (Telengit şivesi)dir. Türkçenin Kırgız-Kıpçak dilleri hususiyetlerini içinde barındırır.



Telengit toplumu günümüzde Altay Cumhuriyetinin güney bölgelerinde yaşarlar — Ulagan bölgesi, (Teles göl güneyinde yöredeki akarsulardan Çulışman ve onun kolu Başkaus) ve Koş ağaç bölgesi (Çuy) dolayında yaşarlar.
Rusya Federasyonu 2002 nüfus sayımında Altay Cumhuriyetinde Telengit Türklerinin nüfusu 2.400 olarak geçer. Fakat Rusya topraklarında bütün Telengitlerin nüfusunun 15.000 kişi olduğu söylenir.



Altay Cumhuriyeti:
Ulagan köyü .................510
Balıktuyul köyü ..............394
Balıkça köyü .................305
Saratan köyü ................232
Koo köyü ......................191
Yazla köyü ...................105