Kadim Babil mitolojisinde Tiamat ve Marduk’un yanı sıra güneybatı rüzgârı cini Pazuzu gibi bir dizi rüzgarlı ilah bulunur[SUP].[/SUP] Pazuzu, M.Ö. binli yıllarda Asur ve Babil’in demonik / ifrit tanrısıdır. Sümer ve Akad mitolojilerinde, rüzgar cinlerinin kralı ve tanrı Hanbi’nin oğludur.
Eski Mısır’ın Bes gibi muzır cinleri varken, Mezopotamya’da Pazuzu gibi ilginç yaratıklar kol gezmektedir. Pazuzu, dehşetengiz bir varlıktır; aslan başlı, kartal ayaklı ve akrep kuyrukludur. Buna karşılık Arap ve İslâm dünyasının iblisleri esas itibariyle Kuran’a göre "dumansız ateş"ten yapılmış cinlerdir. Bu tür İblisler Eski ve Yeni Ahit’te sürekli karşımıza çıkar: Eyüp onların elinden azap çekerken, İsa onları bu alemden kovar. Güruhun en tepesinde Şeytan, yani Tanrı’ya kafa tutmaya cüret eden düşkün melek durur.
Pazuzu genellikle bir erkeğin vücudu ve bir köpek veya aslan’ın kafasıyla tasvir edilmiştir. Ayak yerine pençeleri, bir çift kanadı ve bir akrebin kuyruğuna sahiptir. Ayrıca, sağ eli yukarı, sol eli ise aşağı doğru sarkar; ellerinin bu durumunun hayat ve ölüm veya yaratmak, yok etmek anlamlarına geldiği düşünülmüştür.
Pazuzu, kuru dönemlerde kıtlık ve kuraklık, yağmurlu dönemlerde ise çekirge getiren Güney-batı rüzgarının ciniydi. İnanışa göre Lamaştu yeni doğan bebeklere önce bir anne gibi memesini sunar ve onları kaptığı gibi ölüler diyarına kaçırır. Bu yüzden doğum sırasında anne ve bebeğe zarar verdiğine inanılan kötü niyetli tanrıça Lamaştu’dan korunmak için Pazuzu muskaları takılırdı. Her ne kadar kötü bir ruh olsa da, Pazuzu’nun insanları salgınlara ve diğer şeytani ruhlara karşı koruduğuna inanılır.
Pazuzu, rüzgar şeytanlarının kralıydı ve Lilith’in Mezopotamya’daki karşılığı olan Lamaştu’nun da ölümcül düşmanıydı. O, genellikle kötü bir yeraltı iblisi olarak kabul edilse de hastalık taşıyan rüzgarlara karşı koruyu rolü olduğuna inanılıyordu. Özellikle Sümerliler için güneybatı rüzgarını, fırtınaları taşımayı, temsil ederdi. Bu sebeple, loğusa kadınlar Lamaştu gelip de bebeklerini ellerinden almasın diye Pazuzu’nun tasvir edildiği tılsımlardan takıyorlar ya da yataklarının yakınında bulunduruyorlardı.
Pazuzu, ikircikli özelliği olarak güneydoğudan estirdiği rüzgarlarla vebayı da beraberinde getirdiğine inanılan bir demondu. İnsanlara olduğu kadar çocuklara da hastalık getiriyordu.
Akadlılar zamanında Lamaştu’nun kötülüklerinden korunmak için bir takım tılsımlar kullanılmaktaydı. Bu tılsımlarda genellikle Pazuzu figürü kullanılırdı. (Yukarıdaki kabartma tılsımda Lamaştu’nun hemen arkasındaki bir kolu yukarıda bir kolu aşağıda duran ifrit) Aslında yine kötü bir figür olan Pazuzu, kıtlıkları ve Lamaştu’nun kötülüklerine karşı insanları korurdu. Genellikle köpek veya aslan başlı, kartal pençeli, çift kanatlı, akrep kuyruklu ve her zaman bir kolu yukarıda bir kolu aşağıda olarak çizilirdi.
Tüm bunlar tıbbın gelişmediği, mikropların, virüslerin bilinmediği yıllarda; doğal olarak da doğumlarda bebek ve anne ölümlerinin çokça olduğu yıllarda, o dönem insanların bebek ölümlerinin sebebinin bağlandığı karakterlerdir.
Sinema The Exorcist (1973)
Filmin Konusu: Merrin, Irak’ta kazılar yapmakta olan bir rahiptir. Orada Şeytan Pazuzu ile ilgili bir şeyler bulur. Bir tarafta ABD’de ise ünlü bir sinema oyuncusunun kızı Regen MacNeil psikolojik rahatsızlıklar gösteremeye başlamıştır. Peder Damian ise annesinin rahatsızlığı ile birlikte inancını sorgulamaktadır. MacNeil’in rahatsızlığı artarken doktorlar bunun tıptaki karşılığını bulamazlar ve bir efsane olan şeytan çıkarmayı anne Chris MacNeill’e önerirler. Anne ise Peder Damian’dan yardım diler.
Vatikan, Papaz Lamont’u olayı araştırması için görevlendirir. Hipnoz altındayken bir şekilde Regan’la bağlantı kurar ve onun gördüklerine tanık olur: Regan’ın peşini bırakmayan kötü ruh, aslında iblislerin lordu olan Pazuzu’dur. Papaz Lamont, kendisinden önce şeytan çıkarma ayini yapmış olan Papaz Merrin’in, Regan’ı PAzuzu’dan kurtarmış olduğunu öğrenir. Ancak Papaz MErrin, Afrika’da birkaç yıl önce Pazuzu ile karşılaşmış ve bu onun ölümüne neden olmuştur. Papaz Lamont, daha fazla bilgi sahibi olmak ve Regan’ın ruhunu tamamen ele geçirmeden önce Pazuzu ile yüzleşmek için Etiyopya’nın yolunu tutar.
Gerçek Hikaye: The Exorcist romanının ve aynı zamanda filmin senaryosunun yazarı olan William Peter Blatty, Georgetown Üniversitesindeyken, 1949 yılında Maryland, Mount Rainier’da 13 yaşında bir erkek çocuğunun yaşadığı Şeytan Çıkarma ile ilgili okuduğu makaleden etkilenmiştir. Hikaye, yıllar yılı, belki de aileyi koruma amacıyla çarpıtılmıştır. Bununla birlikte çocuğun gerçek evi Cottage City, Maryland’de, şeytan çıkarma ise St. Louis’tedir.
