Kazım Mirşan’a Göre Erken Türk Devletleri

Türük Bil devletinin sınırlarını Çin kaynakları aynen şöyle veriyor: Doğuda Taluy denizinin ( Kore Denizi ) batısından, batıda Hazar denizine kadar, güneyde Taklamakaan çölünün kuzeyinden, kuzeyde Baykal gölünne kadar 3 bin kilometre büyüklüğünde idi.
En eski çağlarda Türklerin kendilerine On ve Ok dediklerini, On Uyul (On Federasyonu ) şeklinde devlet kurduklarını görüyoruz. İ.Ö. 1571’de kurulan devlet At Oy Bil devletidir.Ata, Tanrıya kavuşmuş ruh demektir. At, canın Tanrıya kavuşmak üzere tenden atılması anlamına gelir. Tabii ata, daha sonra baba, dede anlamında da kullanılmıştır.





İ.Ö. 1517’de kurulan devlette Tatar sözü kullanılmıştır. Türük sözü ise İ.Ö. 879 yıllarında ilk defa geçiyor. Erenköy yazıtında, Çilgiri yazıtında, Etrüskçe’de Protogrekçe’de “At” kelimesi çeşitli şekillerde geçiyor. Tatar sözünün kökünün de “At ata” sözünden geldiğini Rus Nikolsky söylüyor.”Oğuz” ise öbür dünyaya geçmek için gerekli şartları gerçekleştirmiş kişi anlamındadır.At Oğuzlar, Tatarlarla birlikte At Oy Bil’in kurucusudur. Otuz Tatar diye okunuş yanlıştır. At Oz Tatar, At Uquz Oğuz diye okunmalıdır.
Semerkant’ta Taksta Karaça geçidi alanında 100 bin yıllıktan daha eski, taştan silahlar, Yine Özbekistan’da Teşiktaş mağarasında aynı döneme ait buluntular, Semerkant kalasında 40 bin 12 bin yılları arasında taş baltalar bulunmuştur.




Afganistan’ın Karakamar kalasında 34 bin yıl öncesine ait buluntular, Başkurdistan’ın Ofa ilindeki Kızılyar köyünde karbon testine göre 29 bin yıl öncesine ait buluntular var. Şölgentaş mağarasında 14 bin yıllık buluntular mevcut.Tamgalı Say ise, 40 bin-12 bin yıl öncesine ait dönemleri kapsıyor. Bu kültürün yansımalarını İngiltere’de Fransa’da, Çekya’da ve Slovakya’da, Baltıklar’da, İtalya’da ve Romanya’da görmek mümkündür. Avrupa dillerinin hepsinde erken Türk dönemine ait sözler vardır.








Birinci Ana Yurt: Yedisu Bölgesi

Tamgalı Say, bir okul gibidir. Bir tarih okulu. Bu okulu inşa edenler, Ala dağlardan Talas özenine kadar geniş bir alana yayılmıştı. Açıktaş ve Issık Kurganı yazıları da son derece eskidir. Talas özeni Kırgız silsilesi Açıktaş mevkiindeki On notası denilen yazıtlarda On uyul liderliğinden söz edilmektedir ki, en eski Türk devletinin adı budur: On-Uyul (On Federasyonu) Almatı’dan 55 km. uzakta, Issık kurganında bulunan gümüş kaptaki yazıda ise, ölen devlet başkanının oq haline geldiği belirtiliyor, yani bugünkü algılma ile cennete gittiği söyleniyor.

İkinci Ana Yurt: Erken Türklerin

Baykal göl kıyısındaki Lena nehrine kadar uzayan alandır. Ulu Kem Biltiri’de gördüğümüz tamgaların izleri Oral dağlarına, hatta Güney Fransa ve Portekize kadar uzanmaktadır. Erken Türkler bugünkü Vietnamlılar ve Çinlilerin konuştuğu dil gibi bir dil kullanıyordu. Ulu Kem Biltiri’deki yazıtlarda “Esi em” sözü, “benim” demekti. Bu kalıbın bugünkü İngilizcede “I am” olarak aynı anlama geldiğiniz görüyoruz. Almaca’daki “der” ve “er” sözccükleri de bu yazıtlarda vardır.

Üçüncü Ana Yurt: Oral Dağları

Erken Türklerin üçüncü yurdu Oral dağlarıdır. Başkurdistan’da, Ofa ilinin Kızılyar köyünde 29 bin yıllık, Ak idil boyundaki Şölgentaş mağarasında 14 bin yıllık bir mağara vardır. Bu mağarada eski Türk tamgalarına rastlıyoruz. Buradaki tamga karekterleri, Bulgaristan ve Makedonya’ya kadar yayılmış durumdadır.
Etrüskler ise Avusturya’dan İtalya’ya inmiş ve Po ovasına geçici olarak yerleşmiş ve Etruia’ya göç etmişlerdir. Çünkü orada bakır ve kalay madeni vardı.Oral dağları da maden açısından zengindi. Bu sebeple erken Türkler Ukrayna kırlarında fazla durmayıp Balkan dağlarına yerleşmeyi tercih etmiş olmalılar.

Dördüncü Ana Yurt: Doğu Anadolu

Erken Türklerin dördüncü anayurdu Doğu Anadolu’dur. Çelo dağında Kahnı Melikan ve Tahtı Melik Zirvesi kaya resimleri, Mazzur vadisi Giyimli köyü resimleri, Ergani yakınlarındaki Çayönü yerleşmesi, Put köyünde Kızlar mağarası resimleri, Başet dağı ve Cunni mağarası yazıtları…Van’ın kuzeyindeki Çilgiri köyü yazıtlarında sonradan Mısır’a hiyeroğlif olarak geçecek tamgalar mevcuttur.




İKİNCİ DEVLET : BİR OY BİL




Prof. Dr. Kazım MİRŞAN