harekat
Özel Üye
İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Kardiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Canan Efendigil Karatay’ın Nisan 2011′de yayımlanan ‘Karatay Diyeti‘ adlı kitabı eylül ayının ilk haftasında 15′nci baskısını yaptı. Bugüne kadar toplam 50 bin baskı yapan ve tercüme diyetlerin pabucunu dama atarak, zayıflama konusundaki ezberlerin bozulmasını sağlayan Karatay Diyeti’nde yumurta, tereyağı, pastırma, kuruyemiş serbest. Kalori hesabı yok.
OBEZİTE TSUNAMİSİ VE TERSİNE DÖNEN GIDA PİRAMİDİ
Son 20 yıldır dünyada obezite müthiş arttı. Öyle ki bu durum ‘Obezite Tsunamisi’ olarak tarif ediliyor artık. Ben de takip ettiğim bütün hastalarımın hastalıklarının temelinde hareketsizlik, beslenme bozukluğu ve buna bağlı olarak gelişen obezitenin yattığını gördüm.Bir de Harvard Tıp Fakültesi Beslenme Bölümü Amerikan Hükümeti tarafından hazırlanan ve diyetlere dayanak olan eski gıda piramidinin yanlış olduğunu ve obeziteyi arttırdığını ortaya koydu. Ve 2002′de de yeni bir beslenme piramidi hazırlandı. Ben de 12 yıl Amerika’da yaşadım ve bu gelişmelere bizzat tanıklık ettim. Ancak Türkiye’ye döndüğümde fark ettim ki, dünyada ortaya çıkan yeni bilgilerle Türkiye’de uygulananlar arasında büyük çelişki var.
TERCÜME DİYETLERLE BU İŞ OLMAZ
Tercüme diyetler hazırlandıkları ülkelerdeki halkın pişirme, beslenme ve yaşama alışkanlıklarına göre hazırlanmıştır. Oraya biçilmiş bir kaftanı Türk toplumuna giydiremeyiz. Biz Türkiye’de tereyağı, yumurta yeriz. Büyüklerimiz bunları yiyerek 100 yıl yaşadı. Mesela yabancıların diyet listelerinde zeytin yoktur. Ama zeytin zararlı olduğu için değil, ülkelerinde yetişmediğinden dolayı yoktur. Ayrıca yabancı ülkelerin çoğunda fındık, fıstık da yoktur. Bunlar tehlikelidir diye bir kenara itmek kadar büyük bir yanlış olamaz!
TÜRK TOPLUMU HAREKETSİZ
Biz Türk toplumu olarak çok hareketsiz bir toplumuz. Bir de çok ekmek tüketiyoruz. Ekmeklerimizin glisemik indeksi çok yüksek. Hareketsizlik ve karbonhidrat tüketimi bir araya gelince bütün hastalıkların temeli de atılmış oluyor. Karaciğer yağlanması ile başlayıp, diyabet, hipertansiyon, kalp krizi, felç, inme, Alzheimer, erken bunama, kronik artritler, bel ağrıları, fibromiyosit, polikistik meme hastalığı, erken adet görme, polikistik over sendromu ile devam ediyor ve kanserle son buluyor!
YAĞ YASAKLANDI OBEZİTE ARTTI
Yağlar en büyük tehlike olarak gösterildi bugüne kadar. Fakat artık hücre düzeyine inen bilimsel araştırmalar sonucunda vücudumuzu yapan her bir hücrenin zarında yağlar olduğu görüldü. Beynin yüzde 90′ı yağ zaten. Bu yüzden doğal köy tereyağı, zeytinyağı, saf fındık yağı ve omega-3 dediğimiz balık yağı, bunlar insan vücuduna girecek. Çünkü vücut bunlarla çalışıyor. Bunlar yenilmediği zaman hücre sapıtıyor, hastalıkları başlatıyor. Ancak tabi sağlıklı yağı kızarttığınız ya da yaktığınız zaman bozulur ve transyağlar meydana gelir. Çok güneşte kalması ya da hava alması da yağların bozulması ve transyağların oluşması için yeterlidir. Asıl sağlığımızı bozan, sağlığa zarar veren trans yağlardır.
KOLESTROL HASTALIK DEĞİLDİR
Kolesterol her hücrenin zarında mutlaka olması gereken temel bir maddedir. Yani kesinlikle hastalık değildir. Ayrıca yediklerimiz kan kolesterolümüzü yükseltmez. Bu bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Yesek de yemesek de, ilaç alsak da almasak da insan vücudunda her gün 2 bin 500 mg kolesterol üretilmektedir. Beynimizde uyarıları algılayıcı hücreler ve sinir sistemi iletisi kolesterol üzerinden olur. Ayrıca vücuttaki en doğal ve güçlü antioksidandır. Ben hastalarıma asla kolesterol ilacı vermem. Kullananları da keserim. Zaten sağlıklı beslendikleri, göbek ve karaciğer yağları gittiği zaman her şey normale döner. Biz hekim olarak rakamları değil, hastayı tedavi etmek zorundayız. İki tane rakamı tedavi etmek hekimlik değildir.
GÜNDE EN AZ İKİ YUMURTA
Doğal beslenen özgür tavukların yumurtası kan kolesterolünü yükseltmez. Aksine sağlıklı bir hayat için günde en az iki tane yumurta yenmelidir. Eskiden haftada bir yiyin, sarısıyla beyazını ayırın denilirdi. Onların hepsi 2002′de tarihe karıştı. İster 2 tane ister 6 tane yiyin. Hiç korkmayın. Yalnız pişirilmesine dikkat edilecek. Mesela yumurtayı çok fazla haşladığınız zaman sarısının etrafı yeşil olur. İşte o çok tehlikeli! Çünkü o artık yumurta değildir. Zaten ağzınıza aldığınızda un gibi dağılır. Bu sebeple yumurtayı kayısı kıvamında pişirmek gerekiyor. Tabii isteyen rafadan da yiyebilir…
SIK YEMEK BÜYÜK YANILGI
Sağlıklı kiloda kalabilmek için vücudumuzdaki insülin ve leptin hormonunu bilmemiz gerekir. İnsülin çok önemli bir antioksidandır ve vücuttaki şekerin yakılmasını sağlar. Fazla enerjiyi ve yağları depo eder. Leptin hormonu ise depo edilmiş yağların enerji olarak kullanılmasını sağlar. Dolayısıyla bu iki hormonun koordineli çalışması şarttır. Leptin yemek yedikten 4-5 saat sonra salgılanmaya başlar. Yani vücuda leptini salgılamasına yetecek zamanı tanırsak yağlar depo edilmez. Dolayısıyla sık sık yemek yemek büyük bir yanılgıdır. Çünkü her yemek yediğinizde insülin salgılanacaktır. İnsülin salgılanıyorken de yağlar depo edilecek ve yakılmasına imkân ve zaman kalmayacaktır. Onun için günde 2 ya da 3 öğün yemek yeterlidir.
TEREYAĞLI PASTIRMALI YUMURTA SERBEST
Pastırma sağlıklı bir ettir. Çünkü az işlem görmüştür. Sucuk, salam, sosis gibi işlem görmüş, transyağ ve katkı maddesi içeren ürünlerden farklıdır. Dolayısıyla tereyağında pastırmayla uygun ısıda pişirilmiş bir kaç yumurtanın hiçbir zararı yoktur.
HAYATIMIZDAN NELERİ ÇIKARMALIYIZ?
Eğer kilo vermek ve sağlıklı yaşamak istiyorsak öncelikle hareket etmeliyiz. Sonra ekmeği, patatesi, pirinci çıkartacağız hayatımızdan. İşlenmiş tüm ürünleri, şekeri çıkartacağız.
MEYVE DE ÇOK MASUM DEĞİL
Faydalı diye çoğu kez akşam televizyon izlerken bir tabak meyveyi yeriz. Oysaki meyve şekeri yani früktoz da çok tehlikeli. Ayrıca akşam saat 20.00′den sonra hiçbir şey yenmeyecek.
KAHVALTI ÖNEMLİ
Sabah çok kuvvetli kahvaltı yapılacak. İki yumurta, tereyağında veya zeytinyağında pastırma veya menemenle yapılabilir. Herkes kendi avuç içi kadar peynir yiyecek. Peynirin yanına ekmek yerine bir fincan ceviz veya fındık çok yakışır. Ya da mevsimine göre bir meyve. En aşağı 10-15 zeytin yenecek.
KIRMIZI ET FAYDALI MI?
Kırmızı etten kesinlikle kopmamak lazım. Bizim hayvanlarımızın eti Amerikan etinden farklıdır. Onlar sığır yer, biz kuzu koyun yeriz. Onun için bizim kırmızı etimiz sağlıklıdır.
HERŞEYE RAĞMEN KİLO VEREMİYORSANIZ
Bir kere vücut tetkiklerinin yapılması lazım. Gizli alerji varsa kilo verilmez. İnsülin direnci kırılmadan kilo verilmez. Çünkü insülin direnci ile leptin direnci birlikte gider. İnsülin direnci olan kişilerde tansiyon yüksektir. Trioid guddesi iyi çalışmaz. İnsülin direncinin kırılması için de hareket ve sağlıklı beslenme önemlidir. Sağlıklı yağ, sağlıklı protein ve karbonhidrat yenilecek.
MARGARİNE SİNEK BİLE KONMAZ
Sağlık Adı Altında Yıllarca Kimyasal Margarinlerle Zehirlendik
Margarin yağ değil, tamamen kimyasal bir olaydır ve çok tehlikelidir. Mesela mutfakta masanın üzerine koyun ve bekleyin. Bozulmaz, üzerine börtü böcek ve bir karasinek bile konmaz. Çünkü sinek bile sağlığının değerini bilir. Bu bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçektir.
FINDIK FISTIK ÇITIR ÇITIR HEM KAN YAPAR HEM ISITIR
Ben Amerika’dan gelince Gaziantep’e davet edildim. Orada Sadi Konukoğlu Tıp Merkezi’nde kalp bölümünü kurdum ve hasta bakmaya başladım. O zaman Amerika’dan yeni gelmişim ve oradaki listelere göre hastalarıma durmadan ceviz yiyin diyorum. Bir gün fıstık üreticileri ziyaretime geldi. “Hocam hep ceviz diyorsunuz fıstık satamıyoruz. Biraz da fıstık deyin” dediler. Orada bir soru işareti oluştu kafamda ve araştırdım. Hakikaten gördüm ki fındık, fıstık, ceviz, badem hepsi aynı. Yağlı diye yemediğimiz bu yiyeceklerin yağları doğal yağlar. Bu yemişlerin bir tanesi dahi doğal vitamin ve mineral deposu. Omega-3 kaynağı. Yani beynimizin ihtiyacı olanı yağı ihtiva ediyorlar. İlkokulda bize ‘Fındık fıstık çıtır çıtır hem kan yapar hem ısıtır‘ diye öğretmişlerdi. Ben de bu başlıkta bir yazı yazdım o yıllarda. Karatay Diyeti kitabımda da bu başlıkta bir bölüm var.
SÜT YERİNE YOĞURDU TERCİH EDİN
Sütün çok fazla faydası olmadığı da gösterildi. Bizim süte ihtiyacımız yok zaten. Yoğurt yiyoruz, peynir yiyoruz. Neden illa süt deniliyor. Çünkü Amerika’da yoğurt, ayran ya da beyaz peynir de yok. Halbuki yoğurt kalsiyum bakımından da, protein bakımından da yoğun olduğu için daha faydalı.
OBEZİTE TSUNAMİSİ VE TERSİNE DÖNEN GIDA PİRAMİDİ
Son 20 yıldır dünyada obezite müthiş arttı. Öyle ki bu durum ‘Obezite Tsunamisi’ olarak tarif ediliyor artık. Ben de takip ettiğim bütün hastalarımın hastalıklarının temelinde hareketsizlik, beslenme bozukluğu ve buna bağlı olarak gelişen obezitenin yattığını gördüm.Bir de Harvard Tıp Fakültesi Beslenme Bölümü Amerikan Hükümeti tarafından hazırlanan ve diyetlere dayanak olan eski gıda piramidinin yanlış olduğunu ve obeziteyi arttırdığını ortaya koydu. Ve 2002′de de yeni bir beslenme piramidi hazırlandı. Ben de 12 yıl Amerika’da yaşadım ve bu gelişmelere bizzat tanıklık ettim. Ancak Türkiye’ye döndüğümde fark ettim ki, dünyada ortaya çıkan yeni bilgilerle Türkiye’de uygulananlar arasında büyük çelişki var.
TERCÜME DİYETLERLE BU İŞ OLMAZ
Tercüme diyetler hazırlandıkları ülkelerdeki halkın pişirme, beslenme ve yaşama alışkanlıklarına göre hazırlanmıştır. Oraya biçilmiş bir kaftanı Türk toplumuna giydiremeyiz. Biz Türkiye’de tereyağı, yumurta yeriz. Büyüklerimiz bunları yiyerek 100 yıl yaşadı. Mesela yabancıların diyet listelerinde zeytin yoktur. Ama zeytin zararlı olduğu için değil, ülkelerinde yetişmediğinden dolayı yoktur. Ayrıca yabancı ülkelerin çoğunda fındık, fıstık da yoktur. Bunlar tehlikelidir diye bir kenara itmek kadar büyük bir yanlış olamaz!
TÜRK TOPLUMU HAREKETSİZ
Biz Türk toplumu olarak çok hareketsiz bir toplumuz. Bir de çok ekmek tüketiyoruz. Ekmeklerimizin glisemik indeksi çok yüksek. Hareketsizlik ve karbonhidrat tüketimi bir araya gelince bütün hastalıkların temeli de atılmış oluyor. Karaciğer yağlanması ile başlayıp, diyabet, hipertansiyon, kalp krizi, felç, inme, Alzheimer, erken bunama, kronik artritler, bel ağrıları, fibromiyosit, polikistik meme hastalığı, erken adet görme, polikistik over sendromu ile devam ediyor ve kanserle son buluyor!
YAĞ YASAKLANDI OBEZİTE ARTTI
Yağlar en büyük tehlike olarak gösterildi bugüne kadar. Fakat artık hücre düzeyine inen bilimsel araştırmalar sonucunda vücudumuzu yapan her bir hücrenin zarında yağlar olduğu görüldü. Beynin yüzde 90′ı yağ zaten. Bu yüzden doğal köy tereyağı, zeytinyağı, saf fındık yağı ve omega-3 dediğimiz balık yağı, bunlar insan vücuduna girecek. Çünkü vücut bunlarla çalışıyor. Bunlar yenilmediği zaman hücre sapıtıyor, hastalıkları başlatıyor. Ancak tabi sağlıklı yağı kızarttığınız ya da yaktığınız zaman bozulur ve transyağlar meydana gelir. Çok güneşte kalması ya da hava alması da yağların bozulması ve transyağların oluşması için yeterlidir. Asıl sağlığımızı bozan, sağlığa zarar veren trans yağlardır.
KOLESTROL HASTALIK DEĞİLDİR
Kolesterol her hücrenin zarında mutlaka olması gereken temel bir maddedir. Yani kesinlikle hastalık değildir. Ayrıca yediklerimiz kan kolesterolümüzü yükseltmez. Bu bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Yesek de yemesek de, ilaç alsak da almasak da insan vücudunda her gün 2 bin 500 mg kolesterol üretilmektedir. Beynimizde uyarıları algılayıcı hücreler ve sinir sistemi iletisi kolesterol üzerinden olur. Ayrıca vücuttaki en doğal ve güçlü antioksidandır. Ben hastalarıma asla kolesterol ilacı vermem. Kullananları da keserim. Zaten sağlıklı beslendikleri, göbek ve karaciğer yağları gittiği zaman her şey normale döner. Biz hekim olarak rakamları değil, hastayı tedavi etmek zorundayız. İki tane rakamı tedavi etmek hekimlik değildir.
GÜNDE EN AZ İKİ YUMURTA
Doğal beslenen özgür tavukların yumurtası kan kolesterolünü yükseltmez. Aksine sağlıklı bir hayat için günde en az iki tane yumurta yenmelidir. Eskiden haftada bir yiyin, sarısıyla beyazını ayırın denilirdi. Onların hepsi 2002′de tarihe karıştı. İster 2 tane ister 6 tane yiyin. Hiç korkmayın. Yalnız pişirilmesine dikkat edilecek. Mesela yumurtayı çok fazla haşladığınız zaman sarısının etrafı yeşil olur. İşte o çok tehlikeli! Çünkü o artık yumurta değildir. Zaten ağzınıza aldığınızda un gibi dağılır. Bu sebeple yumurtayı kayısı kıvamında pişirmek gerekiyor. Tabii isteyen rafadan da yiyebilir…
SIK YEMEK BÜYÜK YANILGI
Sağlıklı kiloda kalabilmek için vücudumuzdaki insülin ve leptin hormonunu bilmemiz gerekir. İnsülin çok önemli bir antioksidandır ve vücuttaki şekerin yakılmasını sağlar. Fazla enerjiyi ve yağları depo eder. Leptin hormonu ise depo edilmiş yağların enerji olarak kullanılmasını sağlar. Dolayısıyla bu iki hormonun koordineli çalışması şarttır. Leptin yemek yedikten 4-5 saat sonra salgılanmaya başlar. Yani vücuda leptini salgılamasına yetecek zamanı tanırsak yağlar depo edilmez. Dolayısıyla sık sık yemek yemek büyük bir yanılgıdır. Çünkü her yemek yediğinizde insülin salgılanacaktır. İnsülin salgılanıyorken de yağlar depo edilecek ve yakılmasına imkân ve zaman kalmayacaktır. Onun için günde 2 ya da 3 öğün yemek yeterlidir.
TEREYAĞLI PASTIRMALI YUMURTA SERBEST
Pastırma sağlıklı bir ettir. Çünkü az işlem görmüştür. Sucuk, salam, sosis gibi işlem görmüş, transyağ ve katkı maddesi içeren ürünlerden farklıdır. Dolayısıyla tereyağında pastırmayla uygun ısıda pişirilmiş bir kaç yumurtanın hiçbir zararı yoktur.
HAYATIMIZDAN NELERİ ÇIKARMALIYIZ?
Eğer kilo vermek ve sağlıklı yaşamak istiyorsak öncelikle hareket etmeliyiz. Sonra ekmeği, patatesi, pirinci çıkartacağız hayatımızdan. İşlenmiş tüm ürünleri, şekeri çıkartacağız.
MEYVE DE ÇOK MASUM DEĞİL
Faydalı diye çoğu kez akşam televizyon izlerken bir tabak meyveyi yeriz. Oysaki meyve şekeri yani früktoz da çok tehlikeli. Ayrıca akşam saat 20.00′den sonra hiçbir şey yenmeyecek.
KAHVALTI ÖNEMLİ
Sabah çok kuvvetli kahvaltı yapılacak. İki yumurta, tereyağında veya zeytinyağında pastırma veya menemenle yapılabilir. Herkes kendi avuç içi kadar peynir yiyecek. Peynirin yanına ekmek yerine bir fincan ceviz veya fındık çok yakışır. Ya da mevsimine göre bir meyve. En aşağı 10-15 zeytin yenecek.
KIRMIZI ET FAYDALI MI?
Kırmızı etten kesinlikle kopmamak lazım. Bizim hayvanlarımızın eti Amerikan etinden farklıdır. Onlar sığır yer, biz kuzu koyun yeriz. Onun için bizim kırmızı etimiz sağlıklıdır.
HERŞEYE RAĞMEN KİLO VEREMİYORSANIZ
Bir kere vücut tetkiklerinin yapılması lazım. Gizli alerji varsa kilo verilmez. İnsülin direnci kırılmadan kilo verilmez. Çünkü insülin direnci ile leptin direnci birlikte gider. İnsülin direnci olan kişilerde tansiyon yüksektir. Trioid guddesi iyi çalışmaz. İnsülin direncinin kırılması için de hareket ve sağlıklı beslenme önemlidir. Sağlıklı yağ, sağlıklı protein ve karbonhidrat yenilecek.
MARGARİNE SİNEK BİLE KONMAZ
Sağlık Adı Altında Yıllarca Kimyasal Margarinlerle Zehirlendik
Margarin yağ değil, tamamen kimyasal bir olaydır ve çok tehlikelidir. Mesela mutfakta masanın üzerine koyun ve bekleyin. Bozulmaz, üzerine börtü böcek ve bir karasinek bile konmaz. Çünkü sinek bile sağlığının değerini bilir. Bu bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçektir.
FINDIK FISTIK ÇITIR ÇITIR HEM KAN YAPAR HEM ISITIR
Ben Amerika’dan gelince Gaziantep’e davet edildim. Orada Sadi Konukoğlu Tıp Merkezi’nde kalp bölümünü kurdum ve hasta bakmaya başladım. O zaman Amerika’dan yeni gelmişim ve oradaki listelere göre hastalarıma durmadan ceviz yiyin diyorum. Bir gün fıstık üreticileri ziyaretime geldi. “Hocam hep ceviz diyorsunuz fıstık satamıyoruz. Biraz da fıstık deyin” dediler. Orada bir soru işareti oluştu kafamda ve araştırdım. Hakikaten gördüm ki fındık, fıstık, ceviz, badem hepsi aynı. Yağlı diye yemediğimiz bu yiyeceklerin yağları doğal yağlar. Bu yemişlerin bir tanesi dahi doğal vitamin ve mineral deposu. Omega-3 kaynağı. Yani beynimizin ihtiyacı olanı yağı ihtiva ediyorlar. İlkokulda bize ‘Fındık fıstık çıtır çıtır hem kan yapar hem ısıtır‘ diye öğretmişlerdi. Ben de bu başlıkta bir yazı yazdım o yıllarda. Karatay Diyeti kitabımda da bu başlıkta bir bölüm var.
SÜT YERİNE YOĞURDU TERCİH EDİN
Sütün çok fazla faydası olmadığı da gösterildi. Bizim süte ihtiyacımız yok zaten. Yoğurt yiyoruz, peynir yiyoruz. Neden illa süt deniliyor. Çünkü Amerika’da yoğurt, ayran ya da beyaz peynir de yok. Halbuki yoğurt kalsiyum bakımından da, protein bakımından da yoğun olduğu için daha faydalı.
