Kağan Adının Kökeni

Türklerin yöneticilerine verdikleri isim Kağan olup aslı KHANG‘dır. Bu sıfat zamanla KAGAN, HAKAN ve HAN şekillerine dönüştü. Batıya göç eden OK boyları bu unvanları kullanıyorlardı. Kurdukları yeni yerleşim bölgelerinde bu unvanlar, biraz değişime uğrayarak kullanımlarını sürdürdüler.

İsveççe krala KUNG, Almanca KÖNİG, İngilizce KİNG denmesi ön Türkler sayesindedir. Çin’de ise kral veya imparator için HUANG ve WANG denir.

Buradaki dönüşüm KHANGAN => HANGAN => HUANG => WANG. Slavca ise KNEZ sözü vardır. Almanlar KAİSER ve Romalılar ise SEZAR demişlerdir. Anadolu kralının adı KREZÜS veya KARUN adları da aynı sözcükten türemişlerdir. Keza Kandahar şehrinin adı ve Hazar ile bu ismin dönüşmüş hali olan Hussard özel isimlerinin kökeni de aynıdır.

KHANG sözünün incelmesi ve çift sessiz harflerin düşmesi sonucu /kan/ sözü türemiştir. Bu sözde hem /akan/ anlamı vardır, hem de yöneticilerin tanrısal ilişkilerine işaret ederek onların asil kan sahibi oldukları anlamı gizli bulunmaktadır. Kan sözü zamanla GEN sözcüğü olarak Latin dilinde /köken/ anlamına değişerek varlığını sürdürdü. Latince GENESİS (ortak bir kan bağından türeyiş), İngilizce GENETİCS (Ortak kan bağını araştıran biyoloji bilimi) ve Gen (canlılarda ortak özellikleri sağlayan yapı) sözleri hep /kan/ kök sözcüğünden türer.

KHANG’ların yetkileri vardı. Yönetici ve kral idiler. Onların bu /yapabilme/ özellikleri Türkçede yetki takısı olarak halen varlığını sürdürmektedir. Örnekler : Yapışkan, Konuşkan, Değişken gibi sözcükler kullanılmaktadır. Eski kültür tamamen soyut kavramlara ve manevi güçlere önem verdiğinden /yapabilmek/ fiziksel düzeyde başarıdan ziyade ruhsal iletişim kurmak yeteneği olarak görülüyordu. Bu bakımdan ilk yöneticiler erkek değil dişi idiler. Onların çocuk yapma yetenekleri vardı. Onların manevi güçlerle iletişim kurma yetenekleri erkeklerden fazla idi.Doç. Dr. Haluk BERKMEN