harekat
Özel Üye
Büyük Usta Mimar Sinan’ın Şifreleri
Büyük usta Mimar Sinan, yaşadığı ömür ile ölçülemeyecek derecede 400‘ü aşan eser ortaya koyarak o çağda bir imkansızı başarmıştır. Bu büyük ustanın bu işi nasıl başardığı beni hep cezbetmiştir. Zaman içinde zaman halk edenle ancak açıklanabilecek bu eserleri mütevazi usta imparatorluğun her köşesine bir dantel gibi işlemiştir. Yurtdışında yaşarken kendisi hakkında Almanlar tarafından çekilmiş bir belgesel izleyip bu muhteşem insanı neden Türkiye’de bize doğru tanıtamadılar diye çok üzülmüştüm.
Yapılan belgeselde Osmanlı Maliye kayıtlarında bulunan belgelerde Mimar Sinan’ın Süleymaniye Camisinin yanındaki evinin önünde yaptığı çeşme için 99 yaşında saraya çağrılıp soruşturma yapıldığını, kesilmiş imar cezasını ve bunun büyük usta tarafından ödendiğine dair belgenin aslını görmek beni şaşkına çevirmişti. Kanuni Sultan Süleyman tarafından İstanbul’a muhteşem bir çalışma ile suyu getiren büyük mimar ödüllendirilmiş ve evine özel su bağlatmasına izin verilmişti. Fakat Kanuni öldükten sonra yaşlanan büyük usta itibarını takdir etmekten uzak yöneticiler döneminde hiç hak etmediği bir soruşturma geçirmiş ve kendisine kesilen cezayıda ödemiş ve suyunun kesilmesinede itiraz etmemişti.
Evinin kapısının üstünde “Beni Çekmece köprüsünün mimarı olarak anınız” diye bir yazı olduğu belirtilen belgeselde onun muhteşem eserleri ortaya koyarken asıl ona bu yetenekleri veren gücün karşısında nasıl aciz bir kul olduğunu ifade etmesi büyük ustanın ne kadar mütevazi bir kişiliğe sahip olduğunun belirtisiydi. Zamanımızda onun ortaya koyduğu eserlerin binde birini üretmeyen insanlar isimlerinin yere göğe yazılmasını talep etmekte abes görmüyorlar, bilhassa hoşlarına gidiyor. Şan şöhret yalan dünyanın düzeneği içinde insanların bencil ruhlarını okşuyor, onlara cazip geliyor.
Ve büyük usta Sinan 100 yaşına girerken hastalanıp yatağa düştüğünde vefat sırasında bir bezi suya batırıp da dudağına çalmak isterlerken bakarlar ki, evindeki musluktan su akmıyor. İstanbul a su getiren Sinan, susuz evde vefat eder. Vefat sırasında bu olayı başında konuşanlara verdiği cevap enteresandır: “Biz hizmetimizi dünyada bir bardak suya satacak kadar menfaat düşkünü değiliz. Hizmetlerimizin karşılığını beklemiyoruz. Dünyada evimize su verilmediği için de müteessir değiliz.”
Ülkeme döndüğümde ilk ziyaret ettiğim mekanlardan birisi burası olmuştu, o semtte çok bulunduğum halde gözümden kaçmış olan ve hakkında imar cezası kesilmiş bu güzelliği yaşamak istiyordum. Bu çeşmenin önüne geldiğimde gördüğüm manzara içler acısıydı. Çeşmeler arasında kuşların gagaları ile su içmeleri için ufak bir kanalı dahi ihmal etmeyen anlayışın ürünü çeşme içerisinde kırık içki şişeleri ve ağır idrar kokan bir sıvı görmek çok üzücüydü. Başımı kaldırıp sola baktığımda ise altın varaklarla yazılmış “İstanbul Müftülüğü” yazısını görmek ise bir o kadar kahrediciydi.
Büyük usta Mimar Sinan, bazı eserlerinde bu halleri bir sır gibi işlemiş ve ölüm yatağında söylediği gibi mesajlarını sonsuza kadar verecek şekilde eserlerine nakşetmiştir.
Tekirdağ’da Rüstem Paşa Camii girişinde 1 tane vav, gören gözlere, duygulu gönüllere, hitap eder.Ebced hesabında karşılığı 6 olan vav harfi lafz-ı celaldir. Yani Allah’ın adını temsil eder. Osmanlı Camilerinde çok sık işlenmiş ters lale de ‘elal’ şeklinde yazıldığında ebced hesabına göre 6’ya denk gelir. Bursa Ulu Camide, Caminin batı cephesinde, bir başka ifadeyle günümüzde hanımların namaz kıldığı yerin batı duvarında, çok değişik bir şekilde işlenmiş büyük celi sülüs dört tane vav harfi dikkat çekmektedir. Bu 4’lü vav bir sırrı içerir. Bu 4’lü vavın içinde Ittaku’l- Vâvat yazar.
Yani; “vavlardan sakınınız!”
Peki nedir bu 4 vav?
Aynı camide birde 7’li vav vardır. Aziz Peygamberimiz (sav) 7 vava dikkat çekiyorlar ve buyuruyorlar ki; vavların işaret ettiği hallere ve mesleklere yönelirken temkinli olunuz. Mesela;
Geldiğimiz zamanda Milletvekili olmak için servet ortaya döküp sakınılması gereken bir mevkiye talip olanların sayısının onbinleri bulması herhalde sizleri şaşırtmamıştır. Demokrasi düzeninde bizler seçim esnasında tanımadığımız, liyakatini, yeteneklerini bilmediğimiz kişilere vekalet veriyor ve bizlerin haklarını savunmalarını, ülkeyi adil bir şekilde yönetmelerini bekliyoruz. Umarım vekaleti alanlar vavların sırrında söylendiği şekilde temkinli olmalarının farkındadırlar.
Büyük usta Mimar Sinan, yaşadığı ömür ile ölçülemeyecek derecede 400‘ü aşan eser ortaya koyarak o çağda bir imkansızı başarmıştır. Bu büyük ustanın bu işi nasıl başardığı beni hep cezbetmiştir. Zaman içinde zaman halk edenle ancak açıklanabilecek bu eserleri mütevazi usta imparatorluğun her köşesine bir dantel gibi işlemiştir. Yurtdışında yaşarken kendisi hakkında Almanlar tarafından çekilmiş bir belgesel izleyip bu muhteşem insanı neden Türkiye’de bize doğru tanıtamadılar diye çok üzülmüştüm.
Yapılan belgeselde Osmanlı Maliye kayıtlarında bulunan belgelerde Mimar Sinan’ın Süleymaniye Camisinin yanındaki evinin önünde yaptığı çeşme için 99 yaşında saraya çağrılıp soruşturma yapıldığını, kesilmiş imar cezasını ve bunun büyük usta tarafından ödendiğine dair belgenin aslını görmek beni şaşkına çevirmişti. Kanuni Sultan Süleyman tarafından İstanbul’a muhteşem bir çalışma ile suyu getiren büyük mimar ödüllendirilmiş ve evine özel su bağlatmasına izin verilmişti. Fakat Kanuni öldükten sonra yaşlanan büyük usta itibarını takdir etmekten uzak yöneticiler döneminde hiç hak etmediği bir soruşturma geçirmiş ve kendisine kesilen cezayıda ödemiş ve suyunun kesilmesinede itiraz etmemişti.
Evinin kapısının üstünde “Beni Çekmece köprüsünün mimarı olarak anınız” diye bir yazı olduğu belirtilen belgeselde onun muhteşem eserleri ortaya koyarken asıl ona bu yetenekleri veren gücün karşısında nasıl aciz bir kul olduğunu ifade etmesi büyük ustanın ne kadar mütevazi bir kişiliğe sahip olduğunun belirtisiydi. Zamanımızda onun ortaya koyduğu eserlerin binde birini üretmeyen insanlar isimlerinin yere göğe yazılmasını talep etmekte abes görmüyorlar, bilhassa hoşlarına gidiyor. Şan şöhret yalan dünyanın düzeneği içinde insanların bencil ruhlarını okşuyor, onlara cazip geliyor.
Ve büyük usta Sinan 100 yaşına girerken hastalanıp yatağa düştüğünde vefat sırasında bir bezi suya batırıp da dudağına çalmak isterlerken bakarlar ki, evindeki musluktan su akmıyor. İstanbul a su getiren Sinan, susuz evde vefat eder. Vefat sırasında bu olayı başında konuşanlara verdiği cevap enteresandır: “Biz hizmetimizi dünyada bir bardak suya satacak kadar menfaat düşkünü değiliz. Hizmetlerimizin karşılığını beklemiyoruz. Dünyada evimize su verilmediği için de müteessir değiliz.”
Ülkeme döndüğümde ilk ziyaret ettiğim mekanlardan birisi burası olmuştu, o semtte çok bulunduğum halde gözümden kaçmış olan ve hakkında imar cezası kesilmiş bu güzelliği yaşamak istiyordum. Bu çeşmenin önüne geldiğimde gördüğüm manzara içler acısıydı. Çeşmeler arasında kuşların gagaları ile su içmeleri için ufak bir kanalı dahi ihmal etmeyen anlayışın ürünü çeşme içerisinde kırık içki şişeleri ve ağır idrar kokan bir sıvı görmek çok üzücüydü. Başımı kaldırıp sola baktığımda ise altın varaklarla yazılmış “İstanbul Müftülüğü” yazısını görmek ise bir o kadar kahrediciydi.
Büyük usta Mimar Sinan, bazı eserlerinde bu halleri bir sır gibi işlemiş ve ölüm yatağında söylediği gibi mesajlarını sonsuza kadar verecek şekilde eserlerine nakşetmiştir.
Tekirdağ’da Rüstem Paşa Camii girişinde 1 tane vav, gören gözlere, duygulu gönüllere, hitap eder.Ebced hesabında karşılığı 6 olan vav harfi lafz-ı celaldir. Yani Allah’ın adını temsil eder. Osmanlı Camilerinde çok sık işlenmiş ters lale de ‘elal’ şeklinde yazıldığında ebced hesabına göre 6’ya denk gelir. Bursa Ulu Camide, Caminin batı cephesinde, bir başka ifadeyle günümüzde hanımların namaz kıldığı yerin batı duvarında, çok değişik bir şekilde işlenmiş büyük celi sülüs dört tane vav harfi dikkat çekmektedir. Bu 4’lü vav bir sırrı içerir. Bu 4’lü vavın içinde Ittaku’l- Vâvat yazar.
Yani; “vavlardan sakınınız!”
Peki nedir bu 4 vav?
- Vakıf
- Veraset
- Velayet
- Vasiyet
Aynı camide birde 7’li vav vardır. Aziz Peygamberimiz (sav) 7 vava dikkat çekiyorlar ve buyuruyorlar ki; vavların işaret ettiği hallere ve mesleklere yönelirken temkinli olunuz. Mesela;
- Vali olmak
- Veli olmak
- Varis olmak
- Vekil olmak
- Vezir olmak
- Vakıf malını değerlendirmek
- Birde sıkca Vallahu yemininde bulunmak
Geldiğimiz zamanda Milletvekili olmak için servet ortaya döküp sakınılması gereken bir mevkiye talip olanların sayısının onbinleri bulması herhalde sizleri şaşırtmamıştır. Demokrasi düzeninde bizler seçim esnasında tanımadığımız, liyakatini, yeteneklerini bilmediğimiz kişilere vekalet veriyor ve bizlerin haklarını savunmalarını, ülkeyi adil bir şekilde yönetmelerini bekliyoruz. Umarım vekaleti alanlar vavların sırrında söylendiği şekilde temkinli olmalarının farkındadırlar.
