Gün geçmiyor ki dolandırıcılığın yeni bir türü çıkmasın. Son dönemde gerek yargı kararları gerek bankaların ayak diremesiyle kamuoyunda en çok konuşulan sorunlardan biri olan banka ücretleri hakkında tüketicinin hassasiyetini kullanan uyanıklar yeni bir dolandırıcılık şekline imza attı.
, son günlerde kart aidatları için internet sitelerinde; “Aidatını geri al”, “Tüm kredi kartı aidatı alacaklarınızı hemen tahsil etmek ister misiniz”, “Kredi kartı aidatlarınızı geçmiş 10 sene üzerinden hemen alabilirsiniz’ gibi ilanlar yer alıyor. Bu tip sözde hizmet ilanlarını verenler kendilerine başvuran tüketicilere doldurmaları için bir form göndererek 150 lira civarında ücret talep ediyor. Tabii bilgileri ve parayı aldıktan sonra bu kişilere ulaşılamıyor. Olayın boyutları mağdurların sikayetvar’a ilettikleri şikayetlerle gözler önüne serildi.
Şikayetvar uzmanlarının sistemin nasıl işlediğine ilişkin görüşleri şöyle;
“Öncelikle aslında avukat olmayan kişiler kendilerini avukat gibi tanıtır ve sahte avukat isimleri kullanılır. İnternete reklamlar verilir. Sitelerde ‘Geçmiş döneme ait tüm kredi kartı aidat alacaklarınızı hemen tahsil etmek ister misiniz?" ibaresi dikkat çekici bir yere koyulur. Başvuru formunun doldurulması istenir. Sonra başvuru sahibi aranır. Telefonda ağırlıklı şunlar telaffuz edilir: ‘Geçmişe dönük kapansın veya kapanmasın tüm kredi kartı aidatlarınızı bankadan sizin adınıza tahsil ediyoruz. Örneğin xxx bankasında kart aidatı senelik 75 lira civarındadır. Kartınız kapansın veya kapanmasın bunu tahsil edebiliyoruz. Avukatımız sizin adınıza başvuruyu bankaya iletiyor, bu başvurunun bir örneği de sizin tarafınıza takip edebilmeniz için kargo ile gönderiliyor. Örneğin bir bankadan sizin 10 senelik kredi kartınız var, bu bankadan 750 lira alabileceğiniz anlamına geliyor. Şayet birçok banka ile çalıştıysanız alacağınız her bir banka için 750 lira seviyesinde oluyor. Geçmişe dönük 10 banka kredi kartınız varsa bu rakam 7 bin 500 lira oluyor. Tabi tüm kartlarınızın aidat giderleri yasal faiz bedelleri ile birlikte alınıyor.’ Konuşma başvuranın bilinçaltında şu etkileri uyandırıyor. ‘İş resmi bir kanalla yürüyor. Bu iş kısa sürede bitiyor. Bankadan geçmişe dönük kredi kartlarım vardı. 600 TL ortalaması olsa 3 bin lira para gelecek bana. Bir de yasal faizi var, düz hesap 4 bin cepte.’ Sonrasında nokta vuruş sorusu geliyor; ‘Bugüne kadar kaç kredi kartı kullandınız?’ O an işlem hemen başlatılıyor ve avukatlık hizmet bedeli olarak 150 lira talep ediliyor. Parayı banka havalesi, kredi kartı ya da kapıda ödemeli tahsil ediyorlar. Destek para tahsil edildikten sonra kesiliyor. Banka ödemeyi reddediyor. Ayrıca başvuru formunda istenen kişisel bilgilerin ve TC numaralarının ne yapıldığı ise bilinmiyor.”
BU KADAR KOLAY MI?
Dolandırıcılığın avukat ismi kullanılarak yapılması elbette akla başka sorular da getiriyor. Avukat kisvesine bürünmek bu kadar kolay mıdır, kötü niyetli kişiler bu konuda ne kadar ileri gidebilir?
Olayı yorumlayan Avukat Suat Ergin, THELİRA’ya yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"AVUKATLAR BU ŞEKİLDE ÇALIŞMAZ, ÇALIŞAMAZ!"
“Bu tür dolandırıcılıklara karşı vatandaşlar uyanık olmalı. Kendisine avukat süsü veren birileri her zaman karşılarına çıkar. Öncelikle belirtmek gerekir ki, avukatlar bu şekilde çalışmaz. Çalışmaları da yasaktır. Gerek Avukatlık Yasası gerekse meslek ilkeleri buna elvermez. Böyle bir durumla yine de karşılaşıldığında yapmaları gereken şey, Türkiye Barolar Birliği'nin (TBB) resmi sitesi http://www.barobirlik.org.tr’ ye girip aynı isimde bir avukatın olup olmadığını kontrol etmektir. Söz konusu sitede her avukatın iletişim bilgileri de olmak zorundadır. Bu şekilde bir avukatın gerçekten var olup olmadığı kontrol edilebilir. Diyelim ki, gerçekte var olan bir avukatın ismi verildi ama vekalet ücreti olarak istedikleri paranın başka bir isme yatırılmasını istediler. Bu durum başlı başına dolandırıcılıkla karşı karşıya gelindiğinin göstergesidir.”
VEKALETNAME SORUNU...
Yine başka bir önemli husus, hiçbir banka vekaletname olmadan avukatlara dahi bir ödeme yapmamaktadır. Hatta normal dava vekaletnamesi ile müvekkilinin hesabından para çekemez, müvekkili adına herhangi bir nedenle yatan (miras vs.) parayı da çekemez. Fotoğraflı Özel Vekaletname olması gerekir. Yine hiçbir banka dava açmadan geçmişe yönelik 10 yıllık aidat parasını faiziyle birlikte iade etmez.
"HESAPTA YANLIŞLIK VAR"
Sikayetvar uzmanlarının görüşleri şeklinde aktarılan yorumlardaki önemli bir yanlışlığa dikkat çeken Av. Suat Ergin; “Haberde yer alan hesaplarda bile yanlışlık var. Kişi bu yıl için 75 TL kredi kartı aidatı ödüyorsa, geçmiş yıllara bu oran; 60, 50, 40… şeklinde azalarak gitmektedir. Yani 10 yıllık kart aidatının toplam bedeli hiçbir zaman 750 TL yapmaz.” dedi.
REKLAM YASAĞI
Görüşünü aldığımız diğer avukatlar da reklam yasağına işaret ederek; vatandaşların, tabelaları bile belirli boyutlarda ve siyah beyaz olan Avukatların internet sitelerinde yanıp sönen harflerle reklam vermeyeceğini akıllarından çıkarmamalarını salık verdiler.
AVUKATLAR İNTERNETİ HANGİ ŞARTLARDA KULLANIYOR?
Türkiye Barolar Birliği Reklam Yasağı Yönetmeliği’nin amaç kısmında; “Bu Yönetmeliğin amacı; bu Yönetmelik kapsamında olanların, iş elde etmek için reklam sayılabilecek her türlü girişim ve eylemde bulunmalarının önlenmesidir. Avukatların mesleklerini özen, doğruluk ve onur içinde yerine getirmelerini, avukatlık sıfatının gerektirdiği saygı ve güvene yakışır şekilde hareket etmelerini, yargılama faaliyetindeki yerlerini ve işlevlerini olumsuzlaştıracak ve yargının görünümünü bozacak davranışlardan kaçınılmasını sağlamaktır.” denmektedir.
Aynı yönetmeliğin “İnternet” başlığı altında ise olayla ilgili şu maddeler yer alıyor:
“İş sağlama amacına yönelik internet kullanıcılarını kendi sitesine veya kendi sitesinden bir başka siteye yönlendirecek internet kısa yolları kullanamaz, kullanılmasına izin veremez ve reklam veremez ve alamaz.”
“Mesleki faaliyetlerini internet üzerinden sürdürmek, müvekkillerini bilgilendirmek, mesleki makalelerini ve bilimsel çalışmalarını yayınlamak amacıyla yalnızca [av.tr] uzantılı internet sitesi açabilir. Tabelada, basılı evraklarında ve internet sitesinde sadece av.tr uzantılı veya Türkiye Barolar Birliğinin ya da bağlı bulunduğu barosunun verdiği e-posta adreslerini kullanabilir.”
, son günlerde kart aidatları için internet sitelerinde; “Aidatını geri al”, “Tüm kredi kartı aidatı alacaklarınızı hemen tahsil etmek ister misiniz”, “Kredi kartı aidatlarınızı geçmiş 10 sene üzerinden hemen alabilirsiniz’ gibi ilanlar yer alıyor. Bu tip sözde hizmet ilanlarını verenler kendilerine başvuran tüketicilere doldurmaları için bir form göndererek 150 lira civarında ücret talep ediyor. Tabii bilgileri ve parayı aldıktan sonra bu kişilere ulaşılamıyor. Olayın boyutları mağdurların sikayetvar’a ilettikleri şikayetlerle gözler önüne serildi.
Şikayetvar uzmanlarının sistemin nasıl işlediğine ilişkin görüşleri şöyle;
“Öncelikle aslında avukat olmayan kişiler kendilerini avukat gibi tanıtır ve sahte avukat isimleri kullanılır. İnternete reklamlar verilir. Sitelerde ‘Geçmiş döneme ait tüm kredi kartı aidat alacaklarınızı hemen tahsil etmek ister misiniz?" ibaresi dikkat çekici bir yere koyulur. Başvuru formunun doldurulması istenir. Sonra başvuru sahibi aranır. Telefonda ağırlıklı şunlar telaffuz edilir: ‘Geçmişe dönük kapansın veya kapanmasın tüm kredi kartı aidatlarınızı bankadan sizin adınıza tahsil ediyoruz. Örneğin xxx bankasında kart aidatı senelik 75 lira civarındadır. Kartınız kapansın veya kapanmasın bunu tahsil edebiliyoruz. Avukatımız sizin adınıza başvuruyu bankaya iletiyor, bu başvurunun bir örneği de sizin tarafınıza takip edebilmeniz için kargo ile gönderiliyor. Örneğin bir bankadan sizin 10 senelik kredi kartınız var, bu bankadan 750 lira alabileceğiniz anlamına geliyor. Şayet birçok banka ile çalıştıysanız alacağınız her bir banka için 750 lira seviyesinde oluyor. Geçmişe dönük 10 banka kredi kartınız varsa bu rakam 7 bin 500 lira oluyor. Tabi tüm kartlarınızın aidat giderleri yasal faiz bedelleri ile birlikte alınıyor.’ Konuşma başvuranın bilinçaltında şu etkileri uyandırıyor. ‘İş resmi bir kanalla yürüyor. Bu iş kısa sürede bitiyor. Bankadan geçmişe dönük kredi kartlarım vardı. 600 TL ortalaması olsa 3 bin lira para gelecek bana. Bir de yasal faizi var, düz hesap 4 bin cepte.’ Sonrasında nokta vuruş sorusu geliyor; ‘Bugüne kadar kaç kredi kartı kullandınız?’ O an işlem hemen başlatılıyor ve avukatlık hizmet bedeli olarak 150 lira talep ediliyor. Parayı banka havalesi, kredi kartı ya da kapıda ödemeli tahsil ediyorlar. Destek para tahsil edildikten sonra kesiliyor. Banka ödemeyi reddediyor. Ayrıca başvuru formunda istenen kişisel bilgilerin ve TC numaralarının ne yapıldığı ise bilinmiyor.”
BU KADAR KOLAY MI?
Dolandırıcılığın avukat ismi kullanılarak yapılması elbette akla başka sorular da getiriyor. Avukat kisvesine bürünmek bu kadar kolay mıdır, kötü niyetli kişiler bu konuda ne kadar ileri gidebilir?
Olayı yorumlayan Avukat Suat Ergin, THELİRA’ya yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"AVUKATLAR BU ŞEKİLDE ÇALIŞMAZ, ÇALIŞAMAZ!"
“Bu tür dolandırıcılıklara karşı vatandaşlar uyanık olmalı. Kendisine avukat süsü veren birileri her zaman karşılarına çıkar. Öncelikle belirtmek gerekir ki, avukatlar bu şekilde çalışmaz. Çalışmaları da yasaktır. Gerek Avukatlık Yasası gerekse meslek ilkeleri buna elvermez. Böyle bir durumla yine de karşılaşıldığında yapmaları gereken şey, Türkiye Barolar Birliği'nin (TBB) resmi sitesi http://www.barobirlik.org.tr’ ye girip aynı isimde bir avukatın olup olmadığını kontrol etmektir. Söz konusu sitede her avukatın iletişim bilgileri de olmak zorundadır. Bu şekilde bir avukatın gerçekten var olup olmadığı kontrol edilebilir. Diyelim ki, gerçekte var olan bir avukatın ismi verildi ama vekalet ücreti olarak istedikleri paranın başka bir isme yatırılmasını istediler. Bu durum başlı başına dolandırıcılıkla karşı karşıya gelindiğinin göstergesidir.”
VEKALETNAME SORUNU...
Yine başka bir önemli husus, hiçbir banka vekaletname olmadan avukatlara dahi bir ödeme yapmamaktadır. Hatta normal dava vekaletnamesi ile müvekkilinin hesabından para çekemez, müvekkili adına herhangi bir nedenle yatan (miras vs.) parayı da çekemez. Fotoğraflı Özel Vekaletname olması gerekir. Yine hiçbir banka dava açmadan geçmişe yönelik 10 yıllık aidat parasını faiziyle birlikte iade etmez.
"HESAPTA YANLIŞLIK VAR"
Sikayetvar uzmanlarının görüşleri şeklinde aktarılan yorumlardaki önemli bir yanlışlığa dikkat çeken Av. Suat Ergin; “Haberde yer alan hesaplarda bile yanlışlık var. Kişi bu yıl için 75 TL kredi kartı aidatı ödüyorsa, geçmiş yıllara bu oran; 60, 50, 40… şeklinde azalarak gitmektedir. Yani 10 yıllık kart aidatının toplam bedeli hiçbir zaman 750 TL yapmaz.” dedi.
REKLAM YASAĞI
Görüşünü aldığımız diğer avukatlar da reklam yasağına işaret ederek; vatandaşların, tabelaları bile belirli boyutlarda ve siyah beyaz olan Avukatların internet sitelerinde yanıp sönen harflerle reklam vermeyeceğini akıllarından çıkarmamalarını salık verdiler.
AVUKATLAR İNTERNETİ HANGİ ŞARTLARDA KULLANIYOR?
Türkiye Barolar Birliği Reklam Yasağı Yönetmeliği’nin amaç kısmında; “Bu Yönetmeliğin amacı; bu Yönetmelik kapsamında olanların, iş elde etmek için reklam sayılabilecek her türlü girişim ve eylemde bulunmalarının önlenmesidir. Avukatların mesleklerini özen, doğruluk ve onur içinde yerine getirmelerini, avukatlık sıfatının gerektirdiği saygı ve güvene yakışır şekilde hareket etmelerini, yargılama faaliyetindeki yerlerini ve işlevlerini olumsuzlaştıracak ve yargının görünümünü bozacak davranışlardan kaçınılmasını sağlamaktır.” denmektedir.
Aynı yönetmeliğin “İnternet” başlığı altında ise olayla ilgili şu maddeler yer alıyor:
“İş sağlama amacına yönelik internet kullanıcılarını kendi sitesine veya kendi sitesinden bir başka siteye yönlendirecek internet kısa yolları kullanamaz, kullanılmasına izin veremez ve reklam veremez ve alamaz.”
“Mesleki faaliyetlerini internet üzerinden sürdürmek, müvekkillerini bilgilendirmek, mesleki makalelerini ve bilimsel çalışmalarını yayınlamak amacıyla yalnızca [av.tr] uzantılı internet sitesi açabilir. Tabelada, basılı evraklarında ve internet sitesinde sadece av.tr uzantılı veya Türkiye Barolar Birliğinin ya da bağlı bulunduğu barosunun verdiği e-posta adreslerini kullanabilir.”
