22.01.2016 Hutbe - Söz Ahlakı

L : GENEL
TARH : 22.01.2016

SZ AHLAKI




Bir gn Peygamberimiz (s.a.s)'e sahabeden biri, "Kurtuluun yolu nedir?" eklinde bir soru sordu. Efendimiz, bu soru vesilesiyle tm mminlere kurtulua ve huzura giden yola dair u nemli tavsiyede bulundu: "Diline sahip ol! Fitneye bulama! Gnahlarn iin pimanlkla gzya dk!"[SUP][1][/SUP] Hutbemin banda okuduum hadis-i erifte ise Peygamberimiz (s.a.s) yle buyurmutur: "Kulun kalbi doru olmadka iman doru olmaz. Sz doru olmadka da kalbi doru olmaz."[SUP][2][/SUP]



Sz, Yce Rabbimizin kelam sfatnn bir yansmasdr. lem, O'nun "Ol" szyle var olmutur. dem (a.s.), O'nun bir szyle yaratlm ve insan, dnya servenine szle balamtr. Rabbimiz, kelm sfatnn bir tezahr olarak insanlara vahiy gndermitir. Kerim Kitabmz Kur'n, okunan bir sz olarak Efendimiz (s.a.s)'e vahyedilmitir. nsanolu, zihin ve gnl dnyasndakileri hep szle ifade etmitir. Dil, akln da kalbin de tercman olmutur.



slam medeniyeti ahlak, hikmet, irfan, hak ve hakikati izhar eden bir sz medeniyetidir. Szde ncelikle doruluun, sadakatin bulunmas gerekir. Sz, hak ve hakikate tercman olmaldr. Yalanla, iftirayla zihinler, gnller, diller kirletilmemelidir. Doru olmayan szlerle fesat ve huzursuzlua sebebiyet verilmemelidir. Emanet olan mr sermayesi ve hzla akp giden zaman, faydasz, beyhude szlerle israf edilmemelidir. Bu hususta Efendimizin "Ya hayr syleyin, ya susun!"[SUP][3][/SUP] uyars her daim iarmz olmaldr.Allah katnda szn deeri, hakk ve hakikati ne kadar yanstt ile llr. nk sz, zn aynasdr ve sadece insann davrann deil, ayn zamanda kiiliini, hatta kbetini belirlemektedir. Bu gerei Yce Rabbimiz, u yet-i kerime ile haber vermitir:

"Ey iman edenler! Allah'a kar gelmekten saknn ve doru sz syleyin ki Allah sizin ilerinizi dzeltsin ve gnahlarnz balasn."[SUP][4][/SUP]



Szde aranan dier bir zellik ahlaktr, nezahettir. Szn bir ahlak, bir db vardr. Mmin, konumasyla zarafet ve nezaketini yanstmaldr. Onun kelm, gzel ve ho olmal, insann gnlne akmaldr. Ancak, gnle akabilmesi iin sz, samimiyetle, gnlden sylenmelidir. Efendimiz (s.a.s), insanlar etkilemek iin yapmack szler syleyenleri, azn eip bkerek gsteri amacyla sz sarf edenleri Allah'n sevmediini haber verir.[SUP][5][/SUP] Mminin insanlara lnet okuyan, kaba, irkin, kt szlerle hakaret eden biri olamayacan vurgular.[SUP][6][/SUP]Sadaka diye tanmlad gzel szn, kiiyi cehennem ateine kar koruyan bir kalkan olduunu bildirir.[SUP][7][/SUP]



Ne acdr ki gnmzde byk lde szn deeri dm, imaj yceltilmi, grnt ve grsellik ne karlmtr. ou zaman sz syleme sorumluluu gz ard edilir olmutur. Sorumsuzca, sonu dnlmeden sylenen szlerle nice olumsuzluklara, huzursuzluklara, buhranlara neden olunmaktadr. Sosyal medya bata olmak zere kimi yayn organlarnda gndeme getirilen aslsz szlerle kitleler etki altna alnmakta ve alglar yanl ynlendirilmektedir. Hibir ahlak deer tanmakszn, insanlarn kiilik hak ve onurlar hedef alnmakta ve insafszca zedelenebilmektedir. Daha da tesi kimilerince zaman zaman hibir insan deer gzetilmeksizin trl iftira ve karalama kampanyalaryla din ve dini messeseler itibarszlatrmaya allmaktadr. Gayri ahlak ve gayri vicdan bu tr abalar, mmin gnlleri derinden yaralamaktadr. Bu aslsz szlerin, aratrlp teyit edilmeden dillere dolanmas ise ne vahim bir durumdur. Unutulmamaldr ki bu tr szleri ortaya atanlar kadar, aratrma gerei duymadan onlara itibar edenler de sorumluluk ve vebal sahibidir.



Bugn, insan olarak, Mslman olarak hepimize den grev, imajn ve grselliin grntsne kendimizi kaptrmamaktr. Manay maddeye, bk olan fniye, hakikati yalana esir etmemektir. Sz ahlak ve sorumluluk bilinciyle hareket ederek her daim hak ve hakikatin peinden gitmektir. nsan ilikilerimizde empati, sayg, nezaket ve anlay kendimize iar edinmektir. Her bir szmzn, her bir iimizin kyamet gn hesabnn sorulacan unutmamaktr. Hutbemizi Yunus Emre'nin u anlaml beyitiyle bitirmek istiyorum:

Sz ola kese sava, sz ola kestire ba,
Sz ola aulu a, bal ile ya ede bir sz.
[1] Tirmiz, Zhd, 60.
[2] bn Hanbel, III, 199.
[3] Buhr, Edeb, 31.
[4] Ahzb, 33/70-71.
[5] Tirmiz, Edeb, 72.
[6] Tirmiz, Birr ve sla, 48.
[7] Buhr, Cihad, 128, Buhr, Edeb, 34.
Hazrlayan: Din Hizmetleri Genel Mdrl